Jeszcze dwa lata temu kompletnie olewałem temat zabezpieczania smartfona. No bo po co? Żadnych super tajnych informacji tam nie trzymam, a PIN do ekranu był dla mnie głównie irytującą przeszkodą. Wszystko zmieniło się, gdy mojemu kumplowi ukradli telefon podczas imprezy w Magius casino - złodziej w ciągu godziny wyczyścił mu konto bankowe, zalogował się na jego Facebooka i rozesłał do znajomych prośby o "pożyczkę", a na deser zrobił zakupy w internecie na kilka tysięcy. Od tego czasu temat bezpieczeństwa telefonu to dla mnie absolutny priorytet. I nie, nie chodzi tylko o kradzież - wystarczy, że zostawisz odblokowany telefon na biurku, a wścibski współpracownik może podejrzeć twoje wiadomości albo zdjęcia. Dlatego dziś chcę podzielić się kilkoma sposobami na maksymalną ochronę smartfona - bez zbędnego komplikowania codziennego użytkowania.
Silne blokady ekranu - pierwsza linia obrony
Kody PIN typu "1234" czy "0000" to jak zostawianie kluczy w zamku. Serio, jeśli nadal używasz takiego zabezpieczenia, to równie dobrze możesz w ogóle z niego zrezygnować. Sam przez długi czas korzystałem z wzoru odblokowania, ale okazuje się, że to również kiepskie rozwiązanie - tłuste ślady na ekranie często zdradzają, jak wygląda nasz wzór.
Co więc wybrać? Zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem jest PIN składający się z co najmniej 6 cyfr, który nie jest oparty na łatwych do odgadnięcia sekwencjach lub datach. Mój sposób? Wybieram numer telefonu kogoś, kogo znam na pamięć, ale nie jest to osoba bliska (np. dentysta) i używam jego fragmentu. Alternatywą jest silne hasło alfanumeryczne, ale szczerze mówiąc, wklepywanie liter i cyfr kilkadziesiąt razy dziennie szybko staje się uciążliwe.
A co z biometrią? Odcisk palca i rozpoznawanie twarzy są wygodne, ale mają swoje wady. W Polsce policja może zmusić cię do odblokowania telefonu odciskiem palca, ale nie może zmusić do podania PIN-u czy hasła. Poza tym niektóre implementacje rozpoznawania twarzy (zwłaszcza w tańszych telefonach) można oszukać za pomocą zdjęcia. Najlepsze rozwiązanie? Używaj biometrii na co dzień dla wygody, ale ustaw telefon tak, by po restarcie lub po kilku godzinach nieaktywności wymagał PIN-u.
Szyfrowanie danych - gdy blokada to za mało
Blokada ekranu to tylko pierwsza warstwa ochrony. Co, jeśli ktoś wyciągnie kartę pamięci z twojego telefonu albo podłączy go do komputera z zaawansowanym oprogramowaniem? Tutaj wkracza szyfrowanie.
Na szczęście większość nowoczesnych smartfonów ma domyślnie włączone szyfrowanie pamięci wewnętrznej. Warto jednak sprawdzić to w ustawieniach (zazwyczaj w sekcji "Bezpieczeństwo" lub "Prywatność"). Jeśli korzystasz z karty pamięci, koniecznie zaszyfruj również ją - niezaszyfrowana karta SD to jak niezamknięte tylne drzwi do twojego cyfrowego domu.
Pamiętaj - jeśli szyfrujesz kartę SD bezpośrednio przez telefon, będzie ona działać tylko w tym konkretnym urządzeniu. To dobra ochrona, ale utrudnia przenoszenie danych między urządzeniami. Alternatywnie możesz używać aplikacji do szyfrowania poszczególnych folderów lub plików.
Zarządzanie uprawnieniami aplikacji - kontroluj, kto co widzi
Czy naprawdę aplikacja latarka potrzebuje dostępu do twoich kontaktów? A dlaczego prosta gra miałaby potrzebować informacji o twojej lokalizacji? Przegląd uprawnień aplikacji to coś, co robię raz na kilka miesięcy i zawsze jestem zaskoczony, ile niepotrzebnych pozwoleń przydzieliłem różnym programom.
W nowszych wersjach Androida i iOS można łatwo zarządzać uprawnieniami. Wystarczy wejść w ustawienia, znaleźć sekcję "Aplikacje" lub "Uprawnienia" i przejrzeć, które aplikacje mają dostęp do czego. Szczególnie warto przyjrzeć się uprawnieniom do mikrofonu, kamery, lokalizacji i kontaktów.
Moja zasada jest prosta - jeśli aplikacja prosi o uprawnienie, które wydaje się dziwne w kontekście jej funkcji, odmawiam. Jeśli aplikacja przestanie działać, mogę zawsze zmienić zdanie. Lepiej być ostrożnym, niż później żałować.
Kopie zapasowe - ostatnia deska ratunku
Nawet najlepsze zabezpieczenia nie ochronią cię przed wszystkim. Telefon może zostać zgubiony, skradziony, zniszczony lub po prostu może się zepsuć. Dlatego regularne kopie zapasowe to absolutna podstawa.
Przez lata wypróbowałem różne metody i ostatecznie stanęło na kombinacji chmury i lokalnych kopii. Zdjęcia i filmy synchronizuję z Google Photos (w opcji wysokiej jakości, która jest darmowa), ale raz na miesiąc podłączam telefon do komputera i robię pełną kopię na dysku zewnętrznym.
Ważne dane, jak kontakty, kalendarz i notatki, trzymam zsynchronizowane z kontem Google, więc nawet przy zmianie telefonu wszystko od razu się pojawia. Dla szczególnie wrażliwych dokumentów używam zaszyfrowanego pendrive'a - stara szkoła, ale działa niezawodnie.
Antykradzieżowe funkcje - znajdź swój telefon
Zarówno Android (Znajdź moje urządzenie), jak i iOS (Znajdź iPhone) mają wbudowane funkcje lokalizowania, blokowania i zdalnego czyszczenia zgubionych telefonów. Upewnij się, że masz je włączone! Nic tak nie boli, jak świadomość, że twój zgubiony telefon można było łatwo zlokalizować, gdybyś tylko aktywował tę funkcję wcześniej.
Warto też rozważyć ustawienie automatycznej blokady po określonym czasie nieaktywności - im krótszy, tym lepiej. Sam używam 30 sekund i na początku było to irytujące, ale szybko się przyzwyczaiłem. Teraz nawet nie zauważam, że telefon się blokuje.
Zdrowy rozsądek - najważniejsze narzędzie bezpieczeństwa
Żadne zabezpieczenia techniczne nie zastąpią zdrowego rozsądku. Nie zostawiaj telefonu bez opieki w miejscach publicznych, nie pożyczaj go obcym osobom i zastanów się dwa razy, zanim pobierzesz aplikację z nieznanego źródła.
Pamiętaj też o regularnych aktualizacjach systemu i aplikacji - często łatają one luki bezpieczeństwa. Wiem, że aktualizacje potrafią być irytujące (zwłaszcza gdy pojawiają się w najmniej odpowiednim momencie), ale z perspektywy bezpieczeństwa są niezbędne.
