Ćma bukszpanowa to powszechny szkodnik, który może sprawiać ogrodnikom wiele problemów. Te nocne motyle żerują na liściach bukszpanu, powodując ich brązowienie i obumieranie. Dobra wiadomość jest taka, że istnieje kilka skutecznych sposobów na pozbycie się tych natrętnych owadów.
Kluczowe wnioski:
- Najlepiej zwalczać ćmę bukszpanową zanim się rozmnoży, stosując pułapki feromonowe.
- Oprócz pułapek warto regularnie otrząsać krzewy, aby pozbawić gąsienic miejsca do żerowania.
- Dobrym rozwiązaniem są też opryski biologiczne zawierające bakterie Bt.
- Można też sięgnąć po chemiczne insektycydy, ale tylko po dokładnym zapoznaniu się z instrukcją.
- Istotne jest, aby działać systematycznie i nie dopuścić do masowego rozwoju szkodnika.
Jak rozpoznać ćmę bukszpanową?
Ćma bukszpanowa należy do rodziny miernikowców. Dorosłe osobniki mają rozpiętość skrzydeł około 4-5 cm. Ich przednie skrzydła są koloru jasnoszarego lub brązowoszarego z ciemniejszymi pręgami poprzecznymi. Tylne skrzydła są jaśniejsze, szarawe lub białawe.
Gąsienice ćmy bukszpanowej osiągają długość około 5 cm. Mają barwę zieloną lub brązowozieloną, a wzdłuż grzbietu ciemniejszy pasek. Charakterystyczne są ich ruchy - początkowo pełzają, wymachując przednimi odnóżami, później zwijają się w charakterystyczny łuk.
Objawy żerowania gąsienic na bukszpanie to początkowo pojedyncze odgryzione dziury w liściach, które stopniowo się powiększają. Z czasem liście żółkną i opadają. Silnie uszkodzone krzewy bukszpanu mogą nawet obumrzeć.
Kiedy pojawia się ćma bukszpanowa?
Motyle ćmy bukszpanowej pojawiają się od maja do lipca w zależności od warunków pogodowych. Samice składają jaja na spodniej stronie liści bukszpanu. Larwy wylęgają się po 10-20 dniach i od razu zaczynają żerować.
Najgroźniejsze dla bukszpanu są młode gąsienice, które powodują "szkieletowanie" liści. Starsze osobniki ograniczają się do okrajania brzegów blaszki liściowej. W ciągu roku występują 2-3 pokolenia ćmy bukszpanowej.
Skąd się bierze ćma bukszpanowa w ogrodzie?
Źródłem ćmy bukszpanowej w ogrodzie są najczęściej larwy, które przepoczwarzały się w glebie w pobliżu krzewów. Dorosłe motyle przylatują także z sąsiednich terenów, gdzie występuje bukszpan.
Ćma bukszpanowa preferuje ciepłe i nasłonecznione miejsca. Dlatego bukszpan rosnący od strony południowej jest narażony na silniejsze ataki tych szkodników.
Na rozwój ćmy bukszpanowej wpływają także suche lata oraz łagodne zimy, które umożliwiają przeżycie większej liczby poczwarek w glebie. Stąd po takich okresach gradacja ćmy jest silniejsza.
Czytaj więcej: Pułapka na ćmę bukszpanową - Skuteczne rozwiązania dla ogrodników
Jak pozbyć się ćmy bukszpanowej mechanicznie?
Walkę z ćmą bukszpanową warto rozpocząć od metod mechanicznych, zanim szkodnik się rozpleni. Polegają one głównie na zbieraniu i niszczeniu gąsienic, jaj oraz poczwarek.
Bardzo przydatne jest wykładanie na powierzchni gleby wokół krzewów rozłożystych folii lub mat, które uniemożliwiają gąsienicom schronienie się w ziemi. Gąsienice można zebrać ręcznie lub zmiotkować na folię, a następnie zniszczyć.
Skuteczne jest także oklepywanie gałęzi, aby spadały z nich gąsienice. Dobrze jest wykonywać ten zabieg nad rozłożoną folią.
Oprócz tego warto dokładnie obejrzeć krzewy i usuwać jaja oraz poczwarki znajdujące się na liściach i pędach.
Jakie zasady stosować przy zwalczaniu mechaniczny?
Najważniejsze jest systematyczne powtarzanie zabiegów mechanicznych, aby nie dopuścić do rozwoju kolejnych generacji szkodników. Należy je stosować od maja do września.
Oklepywanie krzewów warto przeprowadzać wczesnym rankiem lub późnym wieczorem, kiedy gąsienice są mniej ruchliwe.
Ze branie larw i jaj najlepiej wykonywać w rękawiczkach, gdyż niektóre owady mogą wydzielać substancje powodujące podrażnienia skóry.
Jak zwalczać ćmę bukszpanową chemicznie?
Ćmę bukszpanową można zwalczać także chemicznie, stosując insektycydy w postaci oprysków lub roztworów do podlewania. Należy jednak pamiętać, że preparaty chemiczne mogą być toksyczne dla ludzi i zwierząt.
Dostępne są syntetyczne insektycydy oraz preparaty pochodzenia naturalnego. Te drugie uznaje się za bezpieczniejsze, choć ich działanie jest słabsze.
Przykładowe substancje czynne stosowane do zwalczania ćmy to: acetamipryd, deltametryna, azadyrachtyna, pyretrum.
Należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń producenta dotyczących dawkowania i stosowania środków owadobójczych, aby nie doprowadzić do zatrucia roślin.
Opryski warto stosować wczesnym rankiem lub późnym wieczorem, kiedy aktywność owadów jest niska. Należy je powtarzać co 7-14 dni w sezonie pojawiania się ćmy bukszpanowej.
Jakie rośliny odstraszają ćmę bukszpanową?
Istnieją rośliny, których zapach odstrasza ćmę bukszpanową. Można je sadzić w pobliżu krzewów bukszpanu, aby stworzyć naturalną barierę ochronną.
Do roślin o właściwościach odstraszających ćmę bukszpanową należą:
- lawenda
- mięta
- bazylia
- rozmaryn
- tymianek
Z tych ziół można sporządzać napary i stosować do oprysków bukszpanu. Nie działają one jednak tak skutecznie jak insektycydy.
| Roślina | Sposób zastosowania |
| Lawenda | Posadzić obok bukszpanu lub zastosować napar do oprysków |
| Bazylia | Zastosować napar do oprysków |
Jak zapobiegać pojawianiu się ćmy bukszpanowej?
Aby zminimalizować ryzyko pojawienia się ćmy bukszpanowej, warto stosować profilaktyczne zabiegi już wczesną wiosną.
Dobrym rozwiązaniem jest rozkładanie pułapek feromonowych już w kwietniu lub maju, które pozwolą wyłapać pierwsze osobniki przylatujące do ogrodu.
Ponadto na wiosnę warto dokładnie obejrzeć krzewy i usuwać zeszłoroczne gniazda gąsienic, które mogły zimować na gałązkach.
Istotne jest też utrzymywanie bukszpanu w dobrej kondycji, aby był mniej podatny na ataki szkodników. W tym celu należy zapewnić mu odpowiednie nawożenie i nawadnianie.
Miejsca szczególnie narażone na gradację ćmy bukszpanowej warto opryskiwać już na przedwiośniu preparatem doglebowym, który zabije poczwarki zalegające w glebie.
Podsumowanie
Ćma bukszpanowa to powszechny, ale uciążliwy szkodnik, z którym warto walczyć zawczasu. Na szczęście istnieje kilka skutecznych sposobów, żeby pozbyć się jej z ogrodu. Można stosować domowe preparaty jak napary z ziół czy pułapki feromonowe. Przy silnym zagrożeniu warto jednak sięgnąć po mocniejsze środki chemiczne przeznaczone specjalnie do zwalczania tego typu owadów.
Niezależnie od wybranej metody kluczowe jest systematyczne powtarzanie zabiegów, aby nie dopuścić do rozwoju kolejnych pokoleń ćmy bukszpanowej. Tylko wtedy możemy mieć pewność, że nasz bukszpan będzie bezpieczny.
