20

lis

Dbajmy o dziedzictwo małych miast tak jak o zabytki w Krakowie »

Architektura i Urbanistyka

Wnętrze kościoła w ŻeliszowieRatujmy zaniedbane dworki, kościoły i inne zabytki w całej Polsce, a nie tylko w Krakowie. Trzynaście organizacji społecznych z dziesięciu miast całego kraju, zajmujących się m.in. ochroną dziedzictwa, wysłało dziś do posłów apel o ratowanie zabytków w małych miastach i wsiach. Postulujemy w nim uchylenie ustawy z 1985 roku przeznaczającej rokrocznie wysokie dotacje na Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i przeniesienie tych funduszy do puli ogólnokrajowej, administrowanej przez Generalnego Konserwatora Zabytków.


W projekcie budżetu na 2013 rok zapisano aż 42 miliony złotych na sam Kraków i jedynie 82 miliony na zabytki w całym kraju! Tymczasem w setkach polskich małych miasteczek i wsi od dziesięcioleci niszczeją zaniedbane dworki, kościoły i inne zabytki. Ich właścicieli – samorządy, osoby prywatne czy fundacje – najczęściej nie stać nie tylko na remont, ale nawet na zabezpieczenie budynków przed dalszą degradacją. Na pomoc nie mogą doczekać się na przykład XIV-wieczny gotycko-renesansowy kościół w Lewinie Brzeskim, XVIII-wieczny klasycystyczny kościół w Żeliszowie koło Bolesławca czy bieszczadzkie cerkwie w Bystrem i Liskowatem. Budżety małych gmin, w których się znajdują, są zbyt skromne żeby ochronić lub wesprzeć ochronę tych zabytków.

Jedyną szansą na ocalenie tego dziedzictwa kulturowego są bezpośrednie dotacje z budżetu państwa, przyznawane w formie przejrzystych konkursów. Jednakże, w 2013 roku Generalny Konserwator Zabytków dysponował będzie budżetem jedynie około 82 milionów złotych w skali całego kraju – zdecydowanie zbyt niskim w stosunku do pilnych potrzeb.

Jednocześnie, od 1985 roku z budżetu państwa rokrocznie dotowany jest Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. Projekt budżetu na 2013 rok przewiduje na ten cel kwotę aż 42 mln złotych. Między innymi dzięki tym dotacjom zabytki krakowskie są dzisiaj w świetnym stanie – szczególnie w porównaniu z setkami innych mających nieszczęście znajdować się w mniej zamożnych gminach.

W związku z powyższym, postulujemy uchylenie dotacji przeznaczanych na NFRZK i przekazanie co najmniej takie samej kwoty do budżetu Generalnego Konserwatora Zabytków. Dzięki temu, zamiast upiększać to, co i tak przetrwa, zwiększymy szanse setek zagrożonych katastrofą budowlaną zabytków w małych miastach i wsiach. Przyszłe pokolenia nie wybaczyłyby nam straty takich pereł jak Żeliszów, Lewin Brzeski czy Bystre i Liskowate – zasługują one na stan równie dobry, jak zabytki Krakowa.

Apel o zabytki str. 1Apel o zabytki str. 2

Ruiny

 

 Odzew medialny:

 

 

VN:F [1.9.22_1171]
Rating: 10.0/10 (11 votes cast)
Dbajmy o dziedzictwo małych miast tak jak o zabytki w Krakowie, 10.0 out of 10 based on 11 ratings

Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia - Tumw.pl - Wszelkie Prawa zastrzeżone
kontakt@tumw.pl